10 najlepszych ciekawostek o Me­zo­po­ta­mii

W sumeryjskim. Językiem sumeryjskim mówiono w południowej Mezopotamii od co najmniej 4 tysiąclecia przed naszą erą. Około roku 2000 p.n.e. został wyparty w mowie przez język akkadyjski, jednak wciąż używano go do zapisków ceremonialnych, literackich i naukowych - aż do 1 wieku naszej ery. Mimo, że później został zapomniany, duża ilość zachowanych tekstów pozwoliła go zrekonstruować. Dziś naukowcy znają jego słownictwo, gramatykę, a nawet funkcjonujące dialekty i wymowę.

Imperium Babilońskie. Kodeks Hammurabiego był jednym z najwcześniejszych i najbardziej wpływowych zapisanych zbiorów praw. Ten dobrze zachowany babiloński kodeks praw starożytnej Mezopotamii datowany jest na około 1754 rok p.n.e. Jest przechowywany w Luwrze we Francji.

Sumerowie (sum. saĝ-ĝi6-ga, tłum. „czarnogłowi”) to starożytny lud nieznanego pochodzenia, który pod koniec IV tysiąclecia p.n.e. stworzył wysoko rozwiniętą cywilizację w południowej Mezopotamii – Sumer. Posługiwali się językiem sumeryjskim i pismem klinowy. Według odkrytych źródeł pisanych nazywali siebie „czarnogłowymi przybyłymi ze wschodu”.

Pogrzebu. Wieża milczenia (Dakhma) to okrągła, wzniesiona z cegły lub kamienia budowla, w której wyznawcy zoroastryzmu pozostawiają zwłoki swoich zmarłych na żer ptakom. Martwe ciało jest według wyznawców zoroastryzmu "nieczyste" tj. skażające ziemię i ogień. Aby uniknąć skażenia ziemi, zwłoki pozostawiano w specjalnych wzniesionych budowlach, na żer ptakom. Ekspozycja zwłok w wieżach milczenia jest nadal praktykowana wśród Parsów w Indiach. Uznawana jest za "ostatni akt miłosierdzia" zmarłego, który dostarcza w ten sposób pożywienia ptakom.

Irak. Mezopotamia epoki brązu to obszar pomiędzy Tygrysem a Eufratem obejmujący Sumer, Akad i Babilon. Wszystkie one znajdowały się na terenie dzisiejszego Iraku.

Kraina między rzekami. Od najdawniejszych czasów we wszystkich związanych z nią językach kraina nazwa krainy odzwierciedlała jej położenie między Eufratem i Tygrysem. Greckie "Mesopotamia" składa się z dwóch członów - "Meso" (między, tak jak w "Mezoameryka"), oraz "Potamos" (rzeka, tak jak w "hipopotam").

Marduk to bóstwo opiekuńcze starożytnego Babilonu i najważniejszy z bogów w jego panteonie. Wywodził się od sumeryjskiego boga Enki/Ea Jego żona nazywała się Sarpanitu lub Nenaja, był łączony z planetą Jowisz. Jego symbolem była łopata lub motyka (marru). Towarzyszył mu wąż-smok Muszhuszu. Jego brat nazywał się Ningiszida. Patronował magii, mądrości, wodzie i sądownictwie. Mardukowi poświęcono miesiąc Arashamnu i liczbę 10. Imion natomiast miał aż 50!

Kolebka cywilizacji Bliskiego Wschodu. Żyzny Półksiężyc, albo Złoty Róg to pas ziem o większej żyzności, ciągnącego się od Egiptu poprzez Palestynę i Syrię po Mezopotamię. Dzięki dogodnym warunkom powstały tu pierwsze obszary rolnicze (ok. 10.000 lat p.n.e.). W czasach rewolucji neolitycznej uprawiano tu pszenicę, proso i jęczmień. Udomowiono tu pierwsze zwierzęta. Później rozwinęły się cywilizacje Mezopotamii i starożytnego Egiptu.

W Iraku. Uruk to starożytne miasto w południowej Mezopotamii, położone nad starym korytem Eufratu. Było to centrum Sumeru i Mezopotamii w IV tysiącleciu p.n.e., to tutaj prawdopodobnie wynaleziono pierwsze pismo. W czasach, gdy było zasiedlone, okolica miasta była bagienna i żyzna, dziś jest to pustynia.

XIX w.p.n.e. "Proces o morderstwo z Nippur" to najstarsza znana rozprawa sądowa, która miała miejsce w Nippur w XIX wieku p.n.e. Spisany językiem sumeryjskim na tabliczce glinianej protokół procesu został odcyfrowany przez Samuela Kramera. Protokół jest najstarszym źródłem, poświadczającym prawdopodobnie istnienie w starożytności instytucji, przypominającej sąd przysięgłych.