Detale ar­chi­tek­to­nicz­ne najtrudniejsze zagadki

Perystaza rząd (lub kilka rzędów) kolumn połączonych ze sobą belkowaniem lub łukami arkadowymi. Kolumnada może pełnić funkcję konstrukcyjną lub dekoracyjną, najczęściej jednak stanowi wyodrębniony, mocno zaakcentowany element w obrębie budowli lub też budowlę wolno stojącą.

Gmerk znak osobisty i rodzinny umieszczany na pieczęciach, przedmiotach użytkowych, wyrobach i różnych budowlach, najczęściej jako sygnatura autora dzieła. Pierwotnie znak garncarski czy kamieniarski, którym kamieniarze oznaczali obrobione przez siebie elementy.

Maswerk (z niem. Maßwerk) – dekoracyjny, geometryczny wzór architektoniczny odkuty z kamienia lub zrobiony z cegieł, używany do wypełnienia górnej części gotyckiego okna, przeźrocza, rozety itp. Występuje także jako dekoracja ścian, murów, wimperg, blend. Taki element jest nazywany ślepym maswerkiem.

Bukranion – (z gr. bous – byk, kranion – czaszka) motyw dekoracyjny z reguły w formie płaskorzeźby, w postaci głowy byka, często połączonych girlandami i wstęgami zawieszonymi na rogach zwierzęcia. Głowa byka symbolizowała zwierzę ofiarne, z tego powodu bukraniony pojawiały się w architekturze sakralnej oraz obiektach upamiętniających i funeralnych.

Balas pionowy element balustrady schodów, balkonu, tarasu, złożony na ogół z dwóch dzbanuszków zwanych też lalkami, wsparty na bazie, zwieńczony zazwyczaj plintą, podpierający poręcz.

Kariatyda – podpora architektoniczna w formie postaci kobiecej, dźwigającej na głowie (podtrzymującej) element architektoniczny budowli: belkowanie, gzyms, balkon lub nadwieszoną kondygnację budynku.

Akant – motyw zdobniczy w formie stylizowanego liścia, kwiatu i wici akantu, dziko rosnącej rośliny śródziemnomorskiej. Motyw znany i stosowany od starożytności w elementach architektury – przykładem jest głowica kolumny w porządku korynckim (po raz pierwszy zastosowano taki ornament w świątyni Apollina w Bassai, okolo 420 p.n.e.).