Gwiaz­do­zbio­ry 10 najtrudniejszych zagadek

Eltanin (Gamma Draconis) to najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Smoka. James Bradley obserwując tę gwiazdę w 1728 r. odkrył aberrację roczną światła, czym dowiódł istnienia ruchu Ziemi wokół Słońca. Według obliczeń sondy Hipparcos w okresie od 1,33 do 2,03 miliona lat w przyszłości Eltanin będzie najjaśniejszą (po Słońcu) gwiazdą ziemskiego nieba. Nazwa Eltanin po arabsku oznacza głowa smoka.

Układ gwiazd na niebie tworzący łatwo rozpoznawalny kształt nosi nazwę asteryzmu - Kaskada Kemble'a to jeden z najbardziej znanych. Rozciąga się na przestrzeni odległości kątowej odpowiadającej przeszło pięciu tarczom Księżyca.

Apeks Słońca to punkt, w kierunku którego Słońce porusza się względem innych jasnych gwiazd w otoczeniu. Słońce, jako jedna z wielu miliardów innych gwiazd Drogi Mlecznej, obiega środek Naszej Galaktyki podobnie jak planety krążą wokół Słońca. Astronomowie ustalili, że apeks Słońca znajduje się w gwiazdozbiorze Herkulesa i Słońce porusza się w jego stronę z prędkością ok. 22 km/s.

Jeśli chodzi o północne wybrzeża Morza Śródziemnego, znikł z nieba około 500 roku n.e. Cztery gwiazdy tworzące Krzyż Południa były znane już Ptolemeuszowi, jako część gwiazdozbioru Centaura. Gwiazdozbiór znikł z oczu Europejczykom w wyniku precesji osi Ziemi.

Wielki Wóz to inaczej Mahajana - kierunek buddyzmu który wyodrębnił się w I w pne. Wyłoniła się ona prawdopodobnie z przekazów Siddarthy Gautamy ok. 320 roku pne. Sześć transcendentalnych cnót, wyzwalających aktywności (Paramity) to: szczodrość, etyczne (moralne) postępowanie, cierpliwość, radosny wysiłek (gorliwość, entuzjazm), medytacyjne skupienie i mądrość. W Mahajanie kluczowe jest min. kultywowanie miłującej dobroci (sanskryt. Bodhiczitta) i pomaganie czującym istotom. Cztery niezmierzone cechy bodhiczitty to współodczuwanie, miłująca dobroć, współradość i bezstronność.

Dubhe jest drugą co do jasności gwiazdą należącą do Wielkiej Niedźwiedzicy. To żółtopomarańczowy olbrzym, położony w odległości 124 lat świetlnych od Ziemi. Tradycyjna nazwa gwiazdy, Dubhe, pochodzi z języka arabskiego. Słowo al dub oznacza „niedźwiedź” i jest fragmentem dłuższej frazy ''ẓahr al dub al akbar'' oznaczającej ''grzbiet Wielkiej Niedźwiedzicy''. Bliższa oryginału forma Dubb pojawiła się w średniowiecznych tablicach alfonsyńskich. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 formalnie zatwierdziła użycie nazwy Dubhe dla określenia tej gwiazdy.

Ostateczny podział sfery niebieskiej na 88 gwiazdozbiorów oraz ich granice zatwierdziła w roku 1930 Międzynarodowa Unia Astronomiczna.

Najjaśniejszą gwiazdą konstelacji Perseusza jest oczywiście - Mirfak. Syriusz jest najjaśniejsza na niebie i jedna z najbliżej położonych gwiazd południowego nieba, należy do gwiazdozbioru Wielkiego Psa. Wega - najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Lutni, piąta co do jasności gwiazda nocnego nieba. Unukalhai - najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Węża, będąca olbrzymem o typie widmowym K2 III.

Gwiazdozbiór Smoka to ósma co do wielkości konstelacja na nocnym niebie. Znajduje się na północnej półkuli niebieskiej. Rozciąga się wokół Małej Niedźwiedzicy – począwszy od gwiazdozbioru Cefeusza i Herkulesa, a skończywszy na Wielkiej Niedźwiedzicy. Przeważnie kojarzona z potworem reprezentującym siły chaosu, sprzeciwiające się uznanym bogom. W Babilonii była to Tiamat.

Arktur (α Boo, alfa Boötis) to najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Wolarza. Czwarta co do jasności gwiazda na nocnym niebie. Nazwę Arktur po raz pierwszy zapisał poeta grecki Hezjod, a pochodzi ona od słowa Arktouros, oznaczającego „strażnik niedźwiedzia”. Wiąże się ona z położeniem gwiazdy w pobliżu Wielkiej Niedźwiedzicy, za którą Arktur podąża wraz z obrotem sfery niebieskiej.