Polskie utwory dra­ma­tycz­ne 10 najtrudniejszych zagadek

Dziady część I. Pierwsza część Dziadów nie została ukończona ani wydana za życia artysty. Utwór powstawał prawdopodobnie na początku 1821 roku. Historycy literatury nie potrafią odpowiedzieć na pytanie, dlaczego autor ani nie ukończył tej części Dziadów, ani nie zniszczył rękopisu. Niektórzy badacze utrzymują, że ten utwór jest ukończoną całością, złożoną z luźnych fragmentów.

Dziady część II Akcja toczy się w Dzień Zaduszny z dnia 1 na 2 listopada (w nocy) w kaplicy, gdzie zebrała się grupa ludzi z pobliskiej wioski. Trwa ludowy obrzęd Dziadów, któremu przewodniczy Guślarz. Zebrani wzywają kolejno dusze czyśćcowe chcąc ulżyć im w cierpieniu. Na ich wezwanie przybywają trzy rodzaje duchów: lekkie - Józio i Rózia (są to dzieci, które nie doświadczyły cierpienia i dlatego nie mogą dostać się do nieba)

Tragedia Wyspiańskiego opowiada o wydarzeniach, które rozgrywają się we wsi Gręboszów, która dotknięta została plagą suszy. Mieszkańcy zastanawiają się, co może być tego przyczyną. Miejscowy Ksiądz mówi, że to kara za ich grzechy.

Grabiec – syn zakrystiana, pijak, kochanek Balladyny i obiekt uczuć Goplany, jako płacząca wierzba świadek zbrodni na Alinie, jako dzwonkowy król gość na uczcie weselnej; we śnie zabity przez Balladynę. Pozostałe to postacie fantastyczne. Balladyna – tytuł dramatu w pięciu aktach, napisanej przez Juliusza Słowackiego w Genewie w 1834 roku, a wydanej w Paryżu w roku 1839 roku.

Stańczyk – symbol mądrej, niepozbawionej dystansu do bieżącej polityki troski o dobro państwa, odzwierciedla wyrzuty sumienia Dziennikarza. Stańczyk demaskuje słabość Dziennikarza, który kształtuje opinię publiczną, a jednocześnie ma problemy z własną tożsamością. Nie widzi perspektyw, stracił wiarę w cokolwiek, nawet w Boga i swoje siły.

Końcowa scena „Wesela”, czyli tak zwany chocholi taniec jest najbardziej wymowną puentą utworu, na jaką Wyspiański mógł się zdecydować. Chocholi taniec symbolizuje marazm, pospolitość i bezradność, w jaką popadło polskie społeczeństwo, głównie inteligencja, po kilku nieudanych zrywach niepodległościowych.

Ciężkie – widmo złego pana (upiora skazanego na wieczną mękę za zło wyrządzone poddanym, którzy pod postacią "żarłocznego ptactwa" towarzyszą mu po śmierci) pośrednie – duch pasterki Zosi (jej wina polega na tym, że igrała z uczuciami innych).

Skierka – oddany i pracowity sługa Goplany, za sprawą jego czarów Kirkor zakochuje się jednocześnie w Alinie i Balladynie. Chochlik – leniwy, marudny i nieuczciwy sługa Goplany. Balladyna – dramat romantyczny w pięciu aktach, napisany przez Juliusza Słowackiego w Genewie w 1834 roku, a wydany w Paryżu w roku 1839.

Utwór nawiązuje do autentycznego wydarzenia jakim było wesele poety Lucjana Rydla i chłopki Jadwigi Mikołajczykówny. Ślub miał miejsce 20 listopada 1900 roku w Bazylice Najświętszej Maryi Panny w Krakowie, wesele zaś w podkrakowskiej wsi Bronowice[2], w dworku Włodzimierza Tetmajera nazwanym później Rydlówką.

Balladyna – tytuł dramatu w pięciu aktach, napisanej przez Juliusza Słowackiego w Genewie w 1834 roku, a wydanej w Paryżu w roku 1839 (w epoce romantyzmu). Wykonana na scenie po raz pierwszy w 1862. Autor poświęcił swój utwór Zygmuntowi Krasińskiemu.