10 najtrudniejszych zagadek o tka­ni­nach

Muślin to delikatna tkanina bawełniana. Był importowany z Indii do Europy już za czasów rzymskich, według podań osiągał wartość złota. Słowo "muślin" pochodzi od indyjskiego portu Machilipatnam, znanego w starożytności jako "Maisolos".

Jako miejsce pochodzenia moheru - wełny kóz angorskich - podawany jest Tybet. Produkcja moheru znana była w Azji Mniejszej. Tkaniny z moheru były bardzo drogie, dlatego przez wiele wieków próbowano sprowadzić kozy angorskie do Szwecji, Wenecji, Niemiec oraz Anglii, jednak bez sukcesu. Dopiero w latach 30. XIX wieku udało się zaprowadzić hodowlę kóz angorskich w Afryce Południowej, która do dziś pozostała ważnym producentem moheru. Inni wielcy producenci to Turcja, Australia, Stany Zjednoczone (stan Teksas).

Włókna futra kozy są w rzeczywistości włosami, jest to charakterystyczna cecha odróżniająca je od owczej wełny (włosy mają wydrążony rdzeń - wełna nie). Kaszmir produkowany jest w Nepalu i Kaszmirze (region w Indiach) od tysięcy lat.

O przysłowiu „Szkoda czasu i atłasu“ jest podanie, że powstało od słów króla Stanisława Augusta, który, gdy mu po jego koronacyi jakiś wierszokleta złożył powinszowanie, napisane na białym atłasie, wiersze wdzięcznie przyjął, ale do ich autora miał powiedzieć: „Szkoda czasu i atłasu, byś się wdzierał do Parnasu.“ (Wojcickiego Przysłowia t. I str. 13 i t. III str. 70).

Bisior to wiązka jedwabistych nici powstająca z szybko krzepnącej wydzieliny niektórych, głównie morskich, małżów. W starożytności i w średniowieczu wyrabiano z bisioru bardzo cienkie i lśniące tkaniny określane jako jedwab morski lub oceaniczny, po włosku „tarantine” (od miejscowości Tarent, gdzie bisior był produkowany). dzisiejszych czasach morski jedwab produkowany jest tylko na wyspie Sant’Antioco koło Sardynii. Mieszka tam jedyna na świecie kobieta, która potrafi wytwarzać tkaniny bisiorowe – Chiara Vigo (zdjęcie).

Adamaszek należy do rodziny tkanin żakardowych. Najczęściej jest to materiał jedwabny (a także lniany), dwustronny. Znany od Średniowiecza adamaszek pochodzi z Chin, ale nazwę otrzymał od miasta Damaszek w Syrii, gdzie był wytwarzany od VII–XI wieku. Adamaszki lniane wyrabiano w wieku XVI i XVII we Flandrii i Holandii, a w XVIII wieku także w Saksonii i na Śląsku. Adamaszek jedwabny był używany do szycia kosztownych ubiorów czy szat liturgicznych, a także do pokrywania mebli i ścian. Z adamaszków lnianych szyto bieliznę stołową i pościelową.

Merceryzacja – sanforyzacja poddawanie przędzy lub tkanin bawełnianych działaniu roztworu wodorotlenku sodu (ługu sodowego). Włókno bawełniane zostaje pozbawione matowego naskórka.

Motowidło - przyrząd służący do odmierzania i zwijania w motki nici lub przędzy. Składa się z centralnego pręta, z poprzeczkami na każdym z jego końców, obróconymi względem siebie o kąt 90 stopni. Centralny pręt jest zwykle rzeźbiony, aby ułatwić chwytność i operowanie narzędziem.

Całun z Manoppello (wł. Volto Santo di Manoppello) to relikwia chrześcijańska, która znajduje się w sanktuarium w miasteczku Manoppello we Włoszech. Na tkaninie uwieczniony jest wizerunek, który jest uważany za twarz Jezusa Chrystusa.Materiał, na którym znajduje się wizerunek, to bisior, a charakteryzuje się on tym, że nie da się na niego nałożyć pigmentu (nie da się na nim malować). Sposób powstania wizerunku nie jest znany, podobnie jak wiek całunu.

Mereżka – technika haftu ażurowego, polegająca na tym, że wysnuwa się nitki z tkaniny zawsze w jednym kierunku. Przed wycięciem nitek należy dokładnie obrębić brzegi z obu stron okrętką. Brzegi mereżki, gdzie nitki nie będą wycinane, obszywa się różnymi ściegami powodującymi podzielenie nitek na pęczki. Ściegi używane do obrzucania brzegów mereżki to: ażurek ściągany, piłeczka, ścieg obrębkowy.