Do fermionów, czyli cząstek elementarnych z których zbudowana jest materia, nie należą:
Gluony to bozony, czyli cząstki bezmasowe - nie należą do materii. Pośredniczą w oddziaływaniach silnych, co oznacza, że oddziaływania te polegają na wymianie gluonów między kwarkami lub między innymi gluonami. Gluony są kwantami pola Yanga-Millsa.
