Pytania o rewolucjach

Rewolucja francuska (nazywana też wielką rewolucją francuską lub wielką rewolucją) – okres w historii Francji w latach 1789–1799, w którym doszło do głębokich zmian polityczno-społecznych i obalenia monarchii Burbonów. Systemem społeczno-politycznym Francji przedrewolucyjnej był feudalizm, którego rodowód sięgał średniowiecza. Zgodnie z nim społeczeństwo francuskie było podzielone na stany.

Rewolucja lipcowa we Francji trwała od 27 do 29 lipca 1830 (stąd nazwa fr. Les Trois Glorieuses – trzy dni chwały). Rewolucja udaremniła próbę powrotu do absolutyzmu dokonaną przez Karola X i zaprowadziła we Francji monarchię lipcową.

Emiliano Zapata (1879-1919) to meksykański rewolucjonista. Przywódca chłopskiej partyzantki w czasie rewolucji meksykańskiej (1911–1917). W czasie działań partyzanckich, Zapata rozdzielał pomiędzy chłopów posiadłości obszarników. Zapatyści przyjęli prostą taktykę unikania otwartej walki i prowadzili wojnę podjazdową. Jego uzbrojenie zostało w większości zdobyte w walkach z oddziałami federalnymi.

Operacja Ajax rozpoczęła się 22 sierpnia 1953 roku z inicjatywy USA i Wielkiej Brytanii. Miała ona na celu obalenie ówczesnego premiera Iranu Mohammada Mossadegha, który zastąpił przychylnego zachodowi szacha - był nim Mohammad Reza Pahlavi. Głównym powodem była nacjonalizacja złóż ropy naftowej w Iranie. Za jej przebieg odpowiadał dyrektor CIA Allen Dulles oraz szef Zarządu Planowania Kermit Roosevelt. Mossadegh został aresztowany 19 sierpnia przez generała Zahediego, po czym został skazany na 3 lata pozbawienia wolności. Zmarł w areszcie domowym w 1967 roku.

Lew Dawidowicz Trocki (1879 - 1940) był jednym z głównych inicjatorów rewolucji bolszewickiej. W jej rozpętaniu pomógł mu choćby prezydent Woodrow Wilson wydał Trockiemu paszport, któremu towarzyszyło zezwolenie na wjazd do Rosji i brytyjska wiza przejazdowa. Został zamordowany na rozkaz Stalina w swojej willi w mieście Meksyk. Zabójcą był agent NKWD Ramón Mercader który z zaskoczenia uderzył Trockiego czekanem w tył głowy. Po śmierci rewolucjonisty jego willę zamieniono w muzeum.

Diggerzy wywodzili się z najbiedniejszych warstw. Reprezentowali radykalne poglądy; potępienie wojen i nierówności społecznych. Nawoływali do zniesienia własności prywatnej i zniesienia przywilejów. W 1649 na leżących odłogiem ziemiach diggerzy założyli kilku gmin gdzie próbowali wcielić w życie swoje idee. Ruch Diggerów został stłumiony w 1653 przy użyciu wojska.

Rewolucja jaśminowa to rewolucja w Tunezji w latach 2010/2011. Protesty mieszkańców Tunezji o charakterze społeczno-politycznym przeciwko złej sytuacji materialnej, brakowi swobód obywatelskich i długoletniej władzy prezydenta Zina Al-Abidina Ben Alego. W ich rezultacie 14 stycznia 2011 prezydent zrzekł się władzy i opuścił kraj udając się do Arabii Saudyjskiej.

Rewolucja goździków to nazwa wojskowego zamachu stanu w Portugalii w 1974 roku. Pucz doprowadził do obalenia dyktatury następcy Antónia Salazara – Marcela Caetana. Nazwę rewolucji dały białe i czerwone goździki, jakimi Celeste Caeiro obdarowała biorących udział w puczu żołnierzy; za jej przykładem poszli lizbońscy kwiaciarze i inni mieszkańcy Lizbony. Kwiaty wetknięte w lufy karabinów stały się symbolem rewolucji

Związek Spartakusa (niem. Spartakusbund) to marksistowski ruch rewolucyjny, działający w Cesarstwie Niemieckim podczas I wojny światowej. Powstanie Spartakusa to powstanie w Berlinie wywołane przeciw rządowi rewolucyjnemu złożonemu z członków Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (SPD) i trwające od 5 do 15 stycznia. Liczba ofiar powstania wyniosła 156 osób, zamordowano również przewodniczących KPD – Różę Luksemburg i Karla Liebknechta, nieco później Leona Jogichesa, a kilka dni później ich ciała wrzucono do kanału Landwehrkanal. Było to równoznaczne z upadkiem powstania.

Pussy Riot to rosyjska grupa feministyczna, przedstawiająca swoje poglądy przy użyciu języka i formy wypowiedzi, wzorowanych na całokształcie estetyki i kultury punk, a także na ruchu feministycznym Riot Grrrl. W 2014 roku polska artystka, Zuzanna Janin stworzyła wideo Podróż do lęku, w wyniku odbycia "podwójnej" podróży do wiezienia w Usolie Perskim w Rosji (obecnie Bierezniki): jednocześnie do uwięzionej artystki z grupy Pussy Riot Maszy Aliokiny, i jednocześnie do miejsca, gdzie 150 lat wcześniej zmarł na zesłaniu jej pradziadek Edward Czarnecki powstaniec styczniowy.