Ciemnogród to pejoratywny termin wymyślony przez Stanisława Kostkę Potockiego na określenie osób o konserwatywnym światopoglądzie. Po raz pierwszy pojawił się w tytule powieści Stanisława Kostki Potockiego ,,Podróż do Ciemnogrodu'' wydanej w 1820 r. Autor, zwolennik oświecenia, krytykuje w niej konserwatywne poglądy zwolenników ustroju, jaki panował w Polsce przedrozbiorowej.