Kryptozoik - jednostka chronostratygraficzna i geochronologiczna obejmująca najstarszy okres historii Ziemi po jej konsolidacji: od około 4 mld lat do początku kambru (541 mln lat). Charakteryzowała się – w odróżnieniu od fanerozoiku – ubóstwem skamieniałości, stąd jej nazwa (z starogreckiego: "kryptós" ‘ukryty’ i "zōḗ" - ‘życie’.