The term, the diminutive form of "war" in Spanish, is usually translated as "little war", and the word guerrilla has been used to refer to the concept as early as the 18th century. It became popular during the early-19th century Peninsular War, when the Spanish people rose against the Napoleonic troops and fought against a highly superior army using the guerrilla strategy.

Zwycięstwo w tej wojnie Hiszpania i Portugalia zawdzięczały w znacznym stopniu swoim guerrilleros (partyzantom), których opór uniemożliwiał wielkim armiom napoleońskim pacyfikację Półwyspu. 1/3 sił francuskich mogła walczyć z realnym przeciwnikiem; reszta zmagała się z partyzantką w obawie przed odcięciem kluczowych linii komunikacyjnych.

Die 'Guerra de la Independencia Española' währte von 1808-1814. Bekannt als 'Napoleonische Kriege auf der Iberischen Halbinsel', handelte es sich um einen furchtbaren Kampf auf spanischen Boden, mit vielen zivilen Opfern. Hintergrund ist die militärische Invasion Napoleons und die Besetzung Spaniens, bis auf die südandalusische Stadt Cádiz.