Zbrodnia i kara (ros. Преступле́ние и наказа́ние) – rosyjska powieść autorstwa Fiodora Dostojewskiego napisana w 1866 i w tym samym roku opublikowana w odcinkach w czasopiśmie „Russkij Wiestnik”. W formie książkowej ukazała się w 1867, a w Polsce wydano ją po raz pierwszy w latach 1887–1888. Tematem powieści są losy byłego studenta, Rodiona Raskolnikowa, który postanawia zamordować i obrabować starą lichwiarkę.