10 najlepszych ciekawostek o genetyce

Kotka. Dwukolorowe futro (lub trójkolorowe licząc biały) wskazuje, że jest to kotka. Wynika to z faktu, że u kotów gen odpowiadający za ubarwienie futra znajduje się w chromosomie X (żeńskim). Kotka ma dwa chromosomy X, zatem może mieć dwa różne kolory. Tymczasem samiec ma chromosomy XY, więc może mieć tylko jeden kolor futra. Jedynym wyjątkiem są bardzo rzadkie bezpłodne samce o chromosomach XXY, rodzące się w wyniku nieprawidłowego podziału chromosomów.

Afrykanie. Krzyżowanie się Neandertalczyków ze współczesnymi ludźmi miało miejsce kilka razy. DNA pochodzące od neandertalczyków znaleziono w genomie współczesnych populacji w Europie i Azji, stanowi ono 1-4% współczesnych genomów. Geny neandertalskie nie występują w większości współczesnych populacji Afryki Subsaharyjskiej

Mężczyźni. Daltonizm ma podłoże genetyczne, a jego najczęstszy rodzaj (nierozróżnianie zielonego od czerwonego) jest wywoływany genem recesywnym chromosomu X. Kobieta ma dwa chromosomy X, zatem gen recesywny wywoła wadę tylko, jeśli wystąpi w obu chromosomach X (od matki i od ojca) - co jest bardzo rzadkie. Mężczyzna ma jeden chromosom X (od matki), więc jego wada zawsze powoduje daltonizm.

Choroby i wady genetyczne. Ponieważ niemal wszyscy Amisze pochodzą od dwustu XVIII-wiecznych założycieli, często pojawiają się u nich choroby genetyczne związane z chowem wsobnym. W efekcie śmiertelność noworodków jest wśród Amiszów wyższa od przeciętnej. Co ciekawe jednak, rzadziej cierpią na raka, niż średnia populacji.

63. Muł to potomek samca osła i samicy konia. Ma on 63 chromosomy (32 końskie i 31 oślich), gdyż jak każdy ssak dziedziczy po połowie chromosomów od obojga rodziców.

Szympansy i ludzie wywodzą się od wspólnego przodka żyjącego mniej więcej 6 milionów lat temu. Genetyczne podobieństwo jest tak wysokie, że część naukowców uważa, iż oba gatunki szympansów (Pan troglodytes i Pan paniscus) powinny razem z człowiekiem należeć do rodzaju Homo, a nie być wydzielone do rodzaju Pan.

Manx. Gen odpowiadający za brak ogona u kotów Manx jest genem dominującym, jednak zarodek posiadający dwie kopie genu obumiera. Dlatego wielu hodowców unika krzyżowania kotów Manx między sobą. Zazwyczaj krzyżowany jest kot Manx z kotem innej rasy, a kocięta w ramach jednego miotu mają ogony różnych długości.

Rośliny uprawne. Wiele uprawianych roślin to krzyżówki stworzone przez człowieka, o "zdegenerowanych" genotypach, niezdolne już do rozmnażania płciowego. Ich jedynym sposobem rozmnażania jest stosowane przez człowieka rozmnażanie wgetatywne (Organizm potomny powstaje z części organizmu rodzicielskiego). Ich dzicy przodkowie mieli, tak jak np. człowiek, chromosomy w parach.

GloFish to genetycznie zmodyfikowany danio pręgowany (rybka akwariowa), którego ciało wykazuje właściwości fluorescencyjne dzięki genom pochodzącym od meduzy. Występuje w pięciu kolorach: zielonym, czerwonym, pomarańczowym, niebieskim i fioletowym. GloFish opracowano i wprowadzono do sprzedaży w 2003 roku na Tajwanie, obecnie jest sprzedawane też m.in. w USA. W Unii Europejskiej wprowadzanie do obrotu i hodowla zwierząt genetycznie zmodyfikowanych jest zabronione.

Odległość między genami na chromosomie. Centymorgany, w skrócie cM – to jednostka miary stosowana w genetyce do wyrażenia odległości pomiędzy genami położonymi na tym samym chromosomie.