10 najlepszych ciekawostek o od­kryw­cach

Na drogę morską do Indii. Bartolomeu Dias nazwał go pierwotnie "Przylądkiem Burz" (Cabo das Tormentas) podczas swej podróży, w trakcie której musiał w tych okolicach zawrócić do Portugalii. Dopiero później król Portugalii Jan II nazwał go Przylądkiem Dobrej Nadziei, licząc, że otwiera on morską drogę na wschód - co potwierdziła później wyprawa Vasco da Gamy.

Został zamordowany i zjedzony. Podczas powrotu Cooka na Hawaje w 1779 roku, dnia 14 lutego w zatoce Kealakekua, kilku Hawajczyków ukradło jedną z łodzi okrętowych. Załoga w odwecie wzięła do niewoli króla Hawajów Kalaniopuu. Jednak tym razem na plaży, w miejscu gdzie Cook wylądował, zebrał się liczny tłum tubylców. Rozpętała się prawdziwa bitwa, w trakcie której Cook został zatłuczony na śmierć pałkami, a następnie zjedzony. Jednak część ciała, ze względu na szacunek, jakim kapitan cieszył się u wyspiarzy, została zachowana przez starszyznę i króla, a później zwrócona Brytyjczykom, ci zaś pochowali go w morzu.

Roald Amundsen. Wyprawa zająła Amundsenowi i sześcioosobowej załodze statku Gjøa trzy lata (1903-1906). Przez większość czasu statek uwięziony był w lodzie, a załoga czekała na krótkie miesiące polarnego lata, w których mogła będzie kontynuować podróż. To wtedy Amundsen poznał od lokalnych mieszkańców sposoby przetrwania i podróży w Arktyce, jak zaprzęgi psów lub futrzane okrycia. Zdobyta wiedza później pozwoliła mu zdobyć biegun południowy.

Ciśnienia atmosferycznego. W doświadczeniu tym wykorzystano dwie półsfery metalowe o średnicy 42 cm każda, o starannie zeszlifowanych krawędziach. Półsfery zostały dociśnięte do siebie i uszczelnione, następnie wypompowano ze środka powietrze. Okazało się, że do rozerwania tak powstałej kuli potrzebne było 16 koni. Była to widowiskowa demonstracja istnienia ciśnienia atmosferycznego.

Ładunek elementarny. Pomiar masy elektronu bez znajomości ładunku nastręczał wiele trudności. Przełom nastąpił w 1911 r., kiedy to Millikan przeprowadził oryginalne doświadczenie umożliwiające wyznaczenie za pomocą mikroskopu optycznego i spadającej w polu elektrycznym kropli oleju. Ładunki elektryczne w kroplach spowalniały ich opadanie - można było zmierzyć, jak bardzo, a stąd wyznaczyć siłę elektromagnetyczną, jaka działała na krople. Opracowując wyniki, Millikan stwierdził kwantyzację ładunków kropli. Oznaczało to, że ładunki były wielokrotnościami podstawowej wartości – ładunku elektrycznego elektronu.

Pietropawłowsk Kamczacki. Bering służył carowi Piotrowi Wielkiemu i dowodził rosyjskimi okrętami "św. Piotr" i "św. Paweł", od których nazw utworzył nazwę miasta.

Ani razu. Wyprawa Magellana była pierwszą ekspedycją, której udało się okrążyć kulę ziemską, jednak sam Magellan jej nie ukończył. Zginął z rąk tubylców na Filipinach.

Norweskiej królowej. Ziemia Królowej Maud została odkryta w styczniu 1930 przez Hjalmara Riiser-Larsena i Finna Lützow-Holma, podczas ekspedycji okrętu Norvegia. Została nazwana na część norweskiej królowej Maud, żony panującego wówczas króla Haakona VII.

Francis Drake. W roku 1577, pół wieku po wyprawie Magellana, Francis Drake wypłynął z Plymouth na czele pięciu okrętów i 164 ludzi. Wyprawa zasłynęła z łupiestwa - już w okolicy Azorów zdobył szósty okręt (portugalski), złupił Valparaiso, a na Pacyfiku zrabował hiszpański okręt ze skarbami (w tym 36kg złota). Gdy po powrocie do Anglii oddał zgodnie z umowa połowę łupów królowej, przewyższyło to sumę rocznych dochodów Królestwa Anglii.

Willem Janszoon. Janszoon przybił do brzegów Zatoki Karpentaria (na północy Australii) w roku 1606. Uznał, że ląd jest bagnisty, a tubylcy nieprzyjaźni i nieucywilizowani, zatem zawrócił. Nazwał odkryty przez siebie ląd “Nieu Zeland”, jednak nazwa nie przyjęła się. Wiele lat później Abel Tasman nazwał w ten sam sposób Nową Zelandię.