Rośliny lecz­ni­cze - najlepsze ciekawostki

Rutę. Na Litwie i w Polsce ruta uważana była za symbol czystości i dziewictwa. Występuje w wielu ludowych piosenkach. Panna młoda przed ślubem nosiła na głowie wianek z ruty, który po nocy poślubnej palono. W średniowieczu wierzono, że zapach ruty podnieca seksualnie i wabi mężczyzn, co uzasadniało noszenie wianka z ruty przez młode kobiety, które chciały wyjść za mąż.

Kocimiętka. Około 2/3 kotów jest podatnych na działanie kocimiętki, cecha ta jest dziedziczna. Rośliny zawierają nepetalakton, będący prawdopodobnie kocim feromonem. Kiedy kot wyczuwa kocimiętkę, zaczyna się w niej tarzać, chwytać łapami, gryźć, lizać, następnie głośno mruczy i miauczy Zapach kocimiętki wabi nie tylko koty, ale również pszczoły. Pszczelarze czasami nacierają kocimiętką ule, aby przywabić rójkę pszczół. Kocimiętka skutecznie odstrasza niektóre owady: muchy bolimuszki kleparki, które żywią się krwią dużych ssaków, np. koni i krów, muchy domowe, komary i karaczany.

Paulinia guarana (Paullinia cupana), zwana także ciernioplątem, guaraną lub osmętą to pnącze z rodziny mydleńcowatych. Gatunek o największej dotąd poznanej wśród roślin zdolności syntezy kofeiny, której zawiera 4 razy więcej niż ziarna kawowca. Indianie sporządzają z jej nasion pobudzający napój nazywany guaraną. Nazwa napoju pochodzi od plemienia Guarani.

Anyż. Badian - anyż. Z owoców i pędów destyluje się olejek anyżowy dodawany do likierów. Owoce jako przyprawa stosowane były zwłaszcza w kuchni holenderskiej. Kora i owoce badianu japońskiego używane są w Japonii i Korei jako kadzidło, a roślina sadzona jest przy świątyniach i na cmentarzach.

Z kory. Z kory Chinowca otrzymuje się lek chininę do zwalczania malarii. Podstawową cechą chininy jest hamowanie erytrocytarnych form zarodźca malarycznego

Mandragora lekarska (Mandragora officinarum L.) należy do rodziny psiankowatych. Jako roślina lecznicza wymieniona jest już w staroegipskim papirusie Ebersa z 1550 r. p.n.e. Silnie zgrubiały, rozgałęziony korzeń (tzw. alrauna) był uważany za środek magiczny. Korzeń przypomina ludzką postać i wierzono, że jego kształt jest wskazówką do leczenia odpowiednich narządów ludzi. Mandragora jest psychoaktywna i ma właściwości mocno pobudzające.

Kozłek lekarski. Waleriana to zbiorcza nazwa przetworów z korzenia kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis). Substancją czynną jest kwas walerenowy, stosowany jako środek uspokajający o działaniu sedatywnym i nasennym.

Cząber ogrodowy. Satureja gatunek rośliny z rodziny, inna nazwa: satureja. Rośnie dziko w południowo-wschodniej Europie oraz w Turcji. Jest uprawiany w wielu rejonach świata. Działanie: Powstrzymuje nadmierną fermentacje i wzdęcia, pobudza trawienie, działa słabo moczopędnie oraz odrobacza.

Osnówka. Prawie wszystkie części cisa są dla człowieka trujące, trzeba więc zachować ostrożność, jeżeli z ogrodu korzystają dzieci. Wyjątkiem jest jednak czerwona otoczka nasion zwana osnówką. Jest ona jadalna i słodka. Najstarszym cisem w Polsce jest cis Henrykowski w Henrykowie Lubańskim w województwie dolnośląskim, jego wiek ocenia się na około 1300 lat.

Serce. Najsmaczniejsza część karczocha to jego środek, czyli tak zwane serce. Aby się do niego dostać, trzeba obrać stwardniałe liście, ściąć wierzchołek kwiatu na około 2/3 wysokości i natychmiast skropić go sokiem zcytryny, bo inaczej ściemnieje. Po ugotowaniu odcinamy łodygę i wykrawamy jasny środek.