10 najtrudniejszych zagadek o cho­ro­bach

43% spośród wszystkich wad zastawek stanowi zwężenie zastawki aortalnej. Wada ta ogranicza przepływ krwi z lewej komory do aorty, powodując przerost lewej komory. Najczęstszą przyczyna tego zaburzenia są zwapnienia.

Choroba kłusowa (skrapie, trzęsawka, kołowacizna) jest zakaźna i kompletnie nieuleczalna. Ostatnie badania wskazują, że priony ją wywołujące mogą rozprzestrzeniać się z moczem i istnieć w środowisku (np. na łące) przez dekady, zarażając kolejne stada. Choroba kłusowa występuje w Europie i Ameryce Północnej. Jak do tej pory, Australia i Nowa Zelandia są od niej wolne. Między innymi z tego właśnie powodu kraje te przodują w hodowli owiec.

Rumień nagły (gorączka trzydniowa, trzydniówka, choroba szósta) – choroba zakaźna dzieci, głównie w wieku do 2 lat, wywołana przez wirus HHV-6 (występujący w odmianie A i B) oraz HHV-7. Gorączkę trzydniową po raz pierwszy opisano w 1910 roku. Najczęściej gorączka występuje jako jedyny objaw, chociaż mogą jej towarzyszyć zmiany grudkowe w gardle, kaszel, katar, biegunka, powiększenie węzłów chłonnych szyjnych oraz drgawki.

Tętnica środkowa mózgu jest największym odgałęzieniem t. szyjnej wewnętrznej i zaopatruje największy obszar kory mózgowej. Jest również najczęstszym naczyniem, którego uszkodzenie odpowiada za powstanie udaru niedokrwiennego. Oprócz kory ruchowej i czuciowej, tętnica ta unaczynia obszary ruchowe i czuciowe mowy.

Ostuda, melanodermia (łac. chloasma, melasma) to występowanie ostro odgraniczonych, przebarwionych (zwykle brązowych), symetrycznych plam na policzkach, czole, rzadziej na karku lub górnej wardze, bez poprzedzającego i towarzyszącego stanu zapalnego. Ryzyko wystąpienia zwiększa się przy narażeniu na światło słoneczne. Ostudy występują głównie u kobiet. Mogą ustępować samoistnie.

Chininę pozyskano dokładnie w 1638 roku z kory chinowca lekarskiego (łac. Cinchona officinalis) rosnącego w Andach. Była ona pierwszym skutecznym lekiem przeciw malarii. To alkaloid o silnie gorzkim smaku. Ma działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, lecz nie przeciwzapalne! Jest wykorzystywany do nadawania wyjątkowego smaku napojowi gazowanemu – tonikowi (chlorowodorek chininy). Nadmiar chininy prowadzi do min. utraty apetytu, problemów trawiennych oczopląsu i zaburzeń słuchu oraz równowagi (chinonizm). Śmiertelna dawka chininy to 10-15 g.

Koarktacja aorty czyli zwężenie cieśni aorty to wrodzona, niesinicza wada serca, polegająca na zwężeniu aorty między odejściem lewej tętnicy podobojczykowej i więzadłem tętniczym, lub przetrwałym przewodem tętniczym. Wada ta występuje szczególnie często u osób chorych z zespołem Turnera.

Przykurcz rozcięgna dłoniowego, zwany chorobą Dupuytrena, charakteryzuje się bliznowaceniem rozcięgna dłoniowego z następczym przykurczeniem zgięciowym palców. Jednostkę chorobową opisał francuski chirurg, baron Guillaume Dupuytren w 1831 roku. Leczenie przykurczu Dupuytrena jest przede wszystkim operacyjne.

Malaria jest wywoływana przez pierwotniaki z rodzaju Plasmodium. U człowieka są to cztery gatunki: P. falciparum, P. malariae, P. ovale i P. vivax. Ten ostatni jest najczęstszym czynnikiem etiologicznym malarii w skali światowej, odpowiadając za około 80% zachorowań. Jednak P. falciparum uważany jest za istotniejszy patogen, wprawdzie odpowiedzialny tylko za 15% zachorowań, ale aż za 90% zgonów. Pasożytnicze gatunki z rodzaju Plasmodium zarażają też ptaki, gady, małpy i gryzonie.

Neisseria gonorrhoeae nazywana dwoinką rzeżączki jest gram (-) bakterią tlenową przenoszoną drogą płciową i okołoporodową. Oprócz rzeżączki jest także czynnikiem etiologicznym zapalenia spojówek u noworodków