Me­cha­ni­ka nieba najtrudniejsze zagadki

Dzień astronomiczny jest nazywany dniem polarnym, gdy jego długość trwa co najmniej 24 godziny, podczas których Słońce nie zachodzi, tylko krąży ponad horyzontem. Zmiany długości dnia związane są głównie z nachyleniem osi obrotu Ziemi w stosunku do płaszczyzny jej ruchu wokół Słońca (ekliptyki).

Peryhelium wyraz pochodzenia greckiego, od gr. peri „przy” i helios „Słońce”) – punkt na orbicie ciała niebieskiego obiegającego Słońce, znajdujący się w miejscu największego zbliżenia (perycentrum) obu ciał. Przeciwieństwem peryhelium jest aphelium. Przechodząc przez peryhelium Ziemia znajduje się w odległości 147,1 mln km (0,9833 au) od Słońca, tj. 2,5 mln km bliżej niż średnia odległość pomiędzy tymi ciałami.

Czas jednego obrotu względem odległych gwiazd wynosi 23 godziny 56 minut i 4,1 sekundy. Okres ten nazywa się dobą gwiazdową. Na równiku prędkość liniowa wywołana obrotem Ziemi wynosi około 1674 km/h, zmniejsza się ona w miarę oddalania się od równika i na biegunach wynosi 0 km/godz. Ruch obrotowy Ziemi nie jest stały, ulega krótkookresowym wahaniom, cyklom rocznym oraz powolnym zmianom, w których przeważa zwalnianie.

Ekliptyka okrąg wielki na sferze niebieskiej, po którym w ciągu roku pozornie porusza się Słońce obserwowane z Ziemi. Płaszczyzna ekliptyki zawiera w sobie orbitę Ziemi. Orbity wszystkich planet Układu Słonecznego leżą blisko tej płaszczyzny.

Ruch obrotowy Ziemi (ruch wirowy Ziemi) – obrót Ziemi wokół własnej osi z zachodu na wschód. Okres między kolejnymi górowaniami Słońca nad danym południkiem nazywamy dobą słoneczną i wynosi 24 godziny.

Prawa Keplera – trzy prawa astronomiczne opisujące ruch planet wokół Słońca odkryte przez Jana Keplera. Pierwsze prawo: Każda planeta Układu Słonecznego porusza się wokół Słońca po orbicie w kształcie elipsy, w której w jednym z ognisk jest Słońce.

Cykl Metona okres wynoszący 19 lat, po którym fazy Księżyca przypadają na te same dni miesiąca roku słonecznego lub sezonowego. Odpowiada w przybliżeniu 235 miesiącom księżycowym. Ponieważ 19 lat po 12 miesięcy ma ich 228, w okresie tym należało dodać 7 miesięcy (w komputystyce w 2, 5, 8, 10, 13, 16 i 19 roku).