Wul­ka­nizm najtrudniejsze zagadki

Erupcja pliniańska to najniebezpieczniejszy rodzaj erupcji powodujący największe szkody. Przykładem takiego wybuchu wulkanu była erupcja Krakatau w 1883 roku i Góry Świętej Heleny w 1980 roku. Podczas takiego wybuchu wulkan może wyrzucić w powietrze 2/3 swojej objętości.

Mofeta to rodzaj ekshalacji wulkanicznej o temperaturze poniżej 100 °C, zawierającej głównie dwutlenek węgla, bez większej obfitości pary wodnej. Poza Tyliczem polskie mofety znajdują się też niedalekich: Jastrzębniku i Szczawniku. Tylicka mofeta jest jedną z największych w Karpatach. Wydobywający się z ziemi gaz to 95% dwutlenek węgla genetycznie związany z młodotrzeciorzędowym wulkanizmem oraz niskotemperaturowym metamorfizmem skał węglowych.

Bomba wulkaniczna – rodzaj materiału piroklastycznego, który jest wyrzucany w powietrze w czasie wybuchu wulkanu. Umowna wielkość minimalna wynosi 64 mm, ale bomby te mogą dochodzić do kilku metrów długości i mieć masę 200 ton.

Aa (lawa) jeden z głównych typów spływającej lawy. Aa jest lawą bazaltową charakteryzującą się chropowatą, poszarpaną powierzchnią. Charakter powierzchni wynika z tworzenia się w lawie rzadkich, ale dużych pęcherzy gazu, które oprócz tego w trakcie krzepnięcia lawy, przy jednoczesnym ruchu potoku lawowego.

Fumarola – rodzaj ekshalacji wulkanicznych, towarzyszących czynnym wulkanom. Przez fumarole wydostają się gazy, spośród których najważniejsze to chlorowodór, dwutlenek siarki i para wodna pochodzenia wulkanicznego o temperaturze od 300 do 1000 °C, bogate w różne składniki chemiczne. Występuje najbliżej erupcji.