Poligrafia - pytania

Majuskuła (wersalik, wielka litera, duża litera – każda z dużych liter alfabetu, tj. większego formatu i innego kształtu w stosunku do małej. W ortografii polskiej stawiana jest na początku nazwy własnej i wyrazu rozpoczynającego nowe zdanie, a także w skrótowcach i niektórych oznaczeniach (np. jednostek miar). Majuskuła jest antonimem minuskuły.

Ryza (od niem. Ries) – tradycyjna jednostka liczby arkuszy papieru. Początkowo liczyła 480 arkuszy papieru piśmiennego. Obecnie równa jest 500 arkuszom papieru przeznaczonego do druku.

Linotyp (ang. line of type) – urządzenie do maszynowego składu tekstów, skonstruowane w 1885 roku przez amerykańskiego zegarmistrza Ottmara Mergenthalera. Był pierwszym urządzeniem do zmechanizowanego składu tekstu. Zalety urządzenia to: szybkość składu, łatwy montaż i łamanie tekstu z gotowych wierszy.

Preszpan – rodzaj wielowarstwowej, mocno prasowanej tektury, w której surowcem jest papier o grubości od 0,1 mm do 50 mm. Powierzchnia preszpanu jest gładka, trudnonasiąkalna. Posiada dużą wytrzymałość mechaniczną na ścieranie i zginanie.

Et (ang. ampersand, niem. Kaufmanns-Und), & – znak pisarski będący daleko przetworzonym symbolem łacińskiego spójnika „et”, polskiego „i” – stąd potoczna Polska nazwa tego znaku – „etka”. Znak jest stosowany w językach, w których spójnik przedstawiający ten znak jest wieloliterowy, jak np. w jęz. angielskim „and” czy też niemieckim „und”.

Papier czerpany – rodzaj papieru wytwarzanego w procesie czerpania, na który składa się etap wyodrębnienia pojedynczych włókien z surowców roślinnych oraz etap formowania papieru z wodnej zawiesiny włókien, odwadnianej na sicie.

Pelur (z fr.: płaszcz, okrycie) – odmiana cienkiego papieru o gramaturze 30-40 g/m2. Pelur cechuje duża przezroczystość, zwłaszcza pelur bezdrzewny i biały (pelur może występować w odmianie barwionej). Papier ten przeznaczony jest do mocnych i trwałych kopii wykonywanych na maszynie do pisania, do ochrony ilustracji i przekładek w książkach oraz w albumach i klaserach jako płaszcz ochronny do zawartych w nim zbiorów.

Atrament (łac. atramentum, czernidło – środek barwiący w postaci roztworu barwnika w rozpuszczalniku z ewentualnym dodatkiem substancji zagęszczających (np. żelujących). Wykorzystywany jest w szeregu przyborów pisarskich (długopisy, flamastry, markery, wieczne pióra) oraz w druku atramentowym.

Grawiura rycina odbita z płyty metalowej, wykonana techniką druku wklęsłego. Określenie to stosowane jest głównie do odbitek technik wklęsłych litograficznych, takich jak np. kamienioryt czy kwasoryt. Najczęstszym błędem jest stosowanie tego terminu odnośnie do rycin wykonanych technikami druku wypukłego.