Witaminy - pytania

Witamina H, znana też jako biotyna czy witamina B7, odgrywa istotną rolę w organizmie człowieka. Uczestniczy w wielu procesach biochemicznych, odpowiada za pracę różnych układów i narządów oraz wpływa na wygląd skóry, włosów i paznokci.

Witamina B6 niezbędna do syntezy HEMU (składnik hemoglobiny i cytochromów). Stymuluje zaopatrywanie komórek nerwowych w glukozę. Witamina B6 występuje w rozmaitych produktach żywnościowych. Do najbogatszych źródeł należą: groch włoski (ciecierzyca), ryby, mięso, ziemniaki i inne warzywa skrobiowe, a także niektóre owoce (np. banany, ale nie cytrusy)

W owocach rokitnika nie występuje askorbinaza i witamina C dobrze zachowuje się w nich po zbiorze, wysuszeniu i przetworzeniu.

Witamina A produkowana jest w organizmie ludzkim głównie z beta-karotenu i to właśnie beta-karoten wykazuje największą aktywność prowitaminową (5,7). Wyłącznie związki zawierające w swojej cząsteczce fragment o strukturze takiej samej jak retinol, czyli β-jonon, mają aktywność witaminy A.

Witamina A jest jedną z najwcześniej odkrytych witamin. Skutki jej niedoboru znane były już w starożytnym Egipcie, Grecji oraz Rzymie i określane były jako „kurza ślepota” lub ślepota zmierzchowa. Chorobę tę leczono podając gotowaną lub surową wątrobę. Dopiero na przełomie XIX i XX wieku udało się ustalić związek pomiędzy nieprawidłowym odżywianiem a rozwojem kurzej ślepoty[

Witamina B2 (E101, ryboflawina, łac. riboflavinum) – organiczny związek chemiczny, połączenie rybitolu i flawiny. W organizmie człowieka pełni funkcję witaminy, której niedobór może powodować zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego oraz stany zapalne błon śluzowych.

Są zaledwie cztery witaminy rozpuszczalne w tłuszczu – A, D, E, K. Mogą one kumulować się w organizmie, najczęściej odkładają się w tkance tłuszczowej i wątrobie. Pierwsza odkryta witamina (B1) została wydzielona przez polskiego biochemika Kazimierza Funka (na zdjęciu) w 1913 roku. Wprowadził on również nazwę tej grupy związków (łac. vitae – ‘życie’ i amina – witamina B1 zawierała grupę aminową)

Beri-beri – choroba układu nerwowego, której przyczyną jest niedobór witaminy B1. Witamina B1 (tiamina) odgrywa istotną rolę w przemianie węglowodanów – umożliwia prawidłowe spalanie glukozy. Beri-beri występuje w trzech postaciach: suchej, mokrej, piorunującej.

Szkorbut to choroba wielonarządowa, wywołana niedoborem kwasu askorbinowego w pożywieniu. Główne objawy dotyczą tkanki łącznej, ponieważ witamina C jest koenzymem hydroksylazy prolinowej i lizynowej, które katalizują powstanie poprzecznych wiązań kowalencyjnych między cząstkami tropokolagenu. Brak kwasu askorbinowego oznacza brak aktywności tych enzymów, a co za tym idzie, brak dojrzewania kolagenu.

Witamina E (C29H50O2) - grupa organicznych związków chemicznych, w skład której wchodzą tokoferole i tokotrienole (po cztery rodzaje - alfa, beta, gamma i delta). Oznaczana jest symbolem E306 (naturalne tokoferole) oraz od E307 do E309 - syntetyczne. Zdolność syntezowania witaminy E posiadają wyłącznie rośliny. Jest bardzo silnym przeciwutleniaczem, wspomaga wchłanianie witaminy K1 poprawiając krzepliwość krwi, a także selenu. Uczestniczy w przekaźnictwie sygnałów nerwowych w ciele, wspomaga gojenie skóry i chroni ją przed działaniem promieni UV.