The pomerium was a religious boundary around the city of Rome. In legal terms, Rome existed only within its pomerium; everything beyond it was simply territory (ager) belonging to Rome. Tradition maintained that the pomerium was the original line ploughed by Romulus around the walls of the original city.

Pomerium rozgraniczało zasięg władzy cywilnej i wojskowej, a imperium wojskowe nie obowiązywało w jego granicach. Stąd też wodzowie w niepewnych czasach schyłku republiki często zwoływali Senat w świątyniach na Polu Marsowym, które leżało już poza pomerium. Do miasta nie można było, z wyjątkiem triumfów, wchodzić z bronią. Nie można było ponadto grzebać zmarłych w obrębie pomerium.

Pomerium ist die lateinische Verkürzung von post moerium (hinter der Mauer). Es war ein Begriff der Antike für die Grenze zwischen eigentlichem Stadtgebiet und Umland. Innerhalb galten besondere Regelungen, zum Beispiel das Bestattungsverbot. Die Festlegung dieser Grenze als rituelles Ende einer Stadtgründung geht auf die Etrusker zurück.