Zwroty łacińskie - pytania

Hodie mihi, cras tibi , „dzisiaj mnie, jutro tobie”, to łacińska fraza często używana w chrześcijańskich inskrypcjach nagrobnych. Fraza wywodzi się z wersetu Syracha. . W mowie potocznej wyrażenie to służy napomnieniu tych, którzy radują się z cudzych nieszczęść, które pewnego dnia mogą ich dotknąć.

Furor teutonicus („teutońska furia”) – zwrot łaciński używany na określenie agresywnych działań ludów germańskich. Po raz pierwszy pojawia się on w Farsaliach Lukana dla oddania cech przypisywanych przez niego Teutonom: okrucieństwa i szału bitewnego. Teutonowie i Cymbrowie były to ludy germańskie, z którymi Rzymianie zetknęli się około roku 113 p.n.e.

Opus magnum (łac. „wielkie dzieło”) – fraza oznaczająca najwybitniejsze, najbardziej znaczące dzieło w dorobku artysty. Wyrażenie to przeniesiono do alchemii jako określenie procesu alchemicznego mającego doprowadzić do uzyskania kamienia filozoficznego.

Call a spade a spade, Robert Burton użył tego idiomu w swojej Anatomii melancholii (1621), aby opisać swój pozornie prosty styl pisania, twierdząc: „Nazywam rzeczy po imieniu”. Wyrażenie to zostało wprowadzone do języka angielskiego w 1542 r. w przekładzie Nicolasa Udalla dzieła Erazma, Apophthegmes, czyli saie, prompte saiynges. Po raz pierwszy zebrane przez Erasmusa.

Rzym królewski (łac. Regnum Romanum) – okres w dziejach starożytnego Rzymu trwający według tradycji od założenia miasta przez legendarnego Romulusa w 753 p.n.e. do obalenia monarchii i wprowadzenia Republiki przez Lucjusza Juniusza Brutusa w 509 p.n.e.

Timeo Danaos et dona ferentes (łac. „Obawiam się Greków, nawet gdy niosą dary”) – łacińska fraza, pochodząca z eposu narodowego Rzymian pt. Eneida rzymskiego poety Wergiliusza, werset wypowiedzi Laokoona . Autor nawiązał w niej do wydarzenia, jakie miało miejsce w Troi podczas wojny trojańskiej pomiędzy greckim plemieniem Achajów a Trojanami.

Łacińskie słowo sic znaczy ‚tak, w ten sposób'. Jak podaje Wielki słownik wyrazów obcych pod redakcją Mirosława Bańki (2003), umieszcza się je po zacytowanym dziwnym lub niepoprawnym wyrazie albo zwrocie w celu podkreślenia, że tak było w tekście oryginalnym i że to nie omyłka cytującego.

De gustibus non est disputandum, to łacińska maksyma oznaczająca „W sprawach gustu nie może być sporów” (dosłownie „o gustach nie powinno się tego kwestionować/dyskutować”). Dotyczy upodobań człowieczych. To powiedzenie jest starożytnym rzymskim powiedzeniem. Jego pochodzenie wernakularne i tekstowe jest nieznane i samo w sobie jest przedmiotem dyskusji.

Te Deum laudamus (pol. Ciebie Boga wysławiamy) – wczesnochrześcijański hymn modlitewny, którego autorstwo tradycja przypisuje świętemu Ambrożemu i świętemu Augustynowi. Te Deum śląskie Na Śląsku śpiewa się hymn Ciebie, Boże wielbimy, oparty na wiedeńskiej melodii z 1776 r. Hymn pozostaje w ciągłym użyciu przez Kościół katolicki, znajduje się w liturgii godzin i jest odśpiewywany przy szczególnych okazjach, np. podczas mszy rezurekcyjnej, święceń biskupich czy po wyborze papieża.

Status quo (łac.) – termin prawniczy oznaczający obecny, niezmieniony stan rzeczy. Przeciwieństwo status quo ante – dawniejszego stanu rzeczy.