10 najtrudniejszych zagadek o ziołach

Eleuterokok kolczasty to roślina występująca na terenach Rosji, Chin (znany pod nazwą Ciwujia), Japonii i Korei. Zwany jest syberyjskim żeń-szeniem. Jest mocno rozgałęzionym krzewem dochodzącym do nawet 2,5 m wysokości. W surowcu stwierdzono obecność co najmniej 7 glikozydów nazwanych eleuterozydami A (beta-sitosterol i glukoza), B1, B, C, D, E i F o zróżnicowanej budowie. Leczy bezsenność i zmęczenie psychiczne, ale także anemię i cukrzycę. Wzmacnia też serce i skraca czas rekonwalescencji po ciężkich chorobach i zabiegach chirurgicznych. Poprawia odporność organizmu.

Trybulę nazywa się czasem "pietruszką smakosza". Trybula pochodzi ze wschodniej Europy. W I w n. e. Pliniusz pisał o niej jako o przyprawie i leku na czkawkę, a także czymś, co jedzą Syryjczycy. Uważa się, że okłady z niej przyśpieszają gojenie ran. Do Francji i Angli sprowadzili ją Rzymianie, a do Brazylii w 1647 r. Hiszpanie. Popularna we Francji, jest tam ważnym składnikiem fines herbes. Fines herbes oznacza ważną kombinację ziół, która stanowi podstawę francuskiej kuchni haute. Kanonon ziół obejmuje: drobno posiekaną pietruszkę , szczypiorek , estragon i trybulę.

Perz właściwy (Elymus repens) to wieloletnia roślina należąca do rodziny wiechlinowatych. Perz jest odporny na zmienne warunki pogodowe i sąsiadującą roślinność. Nie posiada też żadnych specjalnych wymagań jeśli chodzi o glebę. Ma przyjemny zapach i słodki smak. Największe właściwości lecznicze wykazuje kłącze wykopane bardzo wczesną wiosną lub jesienią. Podczas I wojny światowej w Niemczech mielone kłącze perzu było dodatkiem stosowanym przy wyrobie chleba, a także piwa. Pisali o nim min. Pliniusz Starszy i Pedanios Dioskurydes.

Nazwa witanii ospałej (witania somnifera) wywodzi się od końskiego zapachu który wydziela jej świeży korzeń. Jest od tysięcy lat stosowana w medycynie ajurwedyjskiej. Dorasta do 150 cm wysokości. Jej głównymi leczniczymi składnikami są tzw. witanolidy. Ashwagandha usprawnia pracę mózgu, redukuje silny stres i lęki (pobudza receptory GABA, co powoduje hamowanie produkcji kortykoliberyny - CRH), zwalcza chorobę Alzheimera dzięki niszczeniu cząstek beta-amyloidu i hamowaniu enzymu rozkładającego acetylocholinę. Wzmacnia też odporność i zapobiega nowotworom.

Ze względu na dużą zawartość witaminy C, sok doskonale nadaje się do przyprawiania potraw zastępując cytrynę. Podczas obróbki i przechowywania owoce tracą bardzo niewiele kwasu askorbinowego ze względu na brak enzymu rozkładającego witaminę C (askorbinazy) w rokitniku.

Gojnik (Sideritis L.) to rodzaj roślin należących do rodziny jasnotowatych. Należy do niego ok. 100 gatunków. W antycznej Grecji napar z gojnika był podawany rannym żołnierzom, aby przyspieszyć gojenie ran. Regularne picie naparu jest stosowane dla poprawy funkcjonowania mózgu, szczególnie w zaburzeniach pamięci. W Grecji współczesnej zaparzany jest gatunek Sideritis raeseri, którego napar zwany jest tu „górską herbatą”.

Jeżówka purpurowa (Echinaceae purpureae herba) pochodzi z Ameryki Północnej. Tradycyjnie stosowana jest w leczeniu objawów przeziębienia i grypy w celu skrócenia czasu infekcji dróg oddechowych oraz złagodzenia ich przebiegu. Ekstrakty stosuje się także we wspomaganiu działania układu odpornościowego

Obie rośliny to gatunki lebiodki, a ich nazwy botaniczne brzmią lebiodka majeranek oraz lebiodka pospolita (w przypadku oregano).

W owocach rokitnika nie występuje askorbinaza i witamina C dobrze zachowuje się w nich po zbiorze, wysuszeniu i przetworzeniu.

Honeybush albo Heuningbos - napar z liści, łodyg i kwiatów miodokrzewu (Cyclopia intermedia, a także Cyclopia subternata), gatunku spokrewnionego z czerwonokrzewem, znanym jako Redbush lub Rooibos. W smaku podobna do rooibosa, nieco łagodniejsza, wolna od goryczy i ma przyjemny miodowy smak i aromat (stąd nazwa). To herbata bezkofeinowa, o uspokajającym, częściowo nawet leczniczym działaniu; może być stosowana jako środek na kaszel). Pochodzenie: Afryka Południowa, kraina Gór Przylądkowych,