Pytania o Mezopotamii

Na obszarze tym w starożytności rozwijał się szereg kultur, państw i imperiów, których twórcami były różne ludy (Sumerowie, Akadyjczycy, Asyryjczycy, Amoryci, Huryci, Kasyci, Chaldejczycy), kontynuujące jednak wspólne dziedzictwo kulturowe. Przyjmuje się, że na terenach Mezopotamii narodziła się pierwsza cywilizacja.

Wieża milczenia (Dakhma) to okrągła, wzniesiona z cegły lub kamienia budowla, w której wyznawcy zoroastryzmu pozostawiają zwłoki swoich zmarłych na żer ptakom. Martwe ciało jest według wyznawców zoroastryzmu "nieczyste" tj. skażające ziemię i ogień. Aby uniknąć skażenia ziemi, zwłoki pozostawiano w specjalnych wzniesionych budowlach, na żer ptakom. Ekspozycja zwłok w wieżach milczenia jest nadal praktykowana wśród Parsów w Indiach. Uznawana jest za "ostatni akt miłosierdzia" zmarłego, który dostarcza w ten sposób pożywienia ptakom.

Wg większości uczonych Gilgamesz był prawdziwym, historycznym władcą, który rządził sumeryjskim miastem Unug pod koniec 1 połowy III tys. p.n.e. Według Eposu o Gilgameszu władca ten miał być „w dwóch trzecich bogiem, w jednej trzeciej człowiekiem”, synem bogini Ninsun i Lugalbandy. Gilgameszowi przypisuje się wzniesienie murów miasta Uruk i rozbudowę tamtejszej świątyni E-ana. Do naszych czasów przetrwało kilka niezależnych sumeryjskich poematów o Gilgameszu.

Zikkuraty to schodkowe świątynie wznoszące się na wysokość dwudziestu metrów. Szerokie schody prowadziły na płaski szczyt, tworząc drogę, po której ludzie mieli zbliżać się do bogów.

Anzu lub Imdugud to w mitologii mezopotamskiej ogromnych rozmiarów ptak z głową lwa, którego machanie skrzydłami miało powodować trąby powietrzne i burze piaskowe. W jednym z mitów Anzu wykrada tabliczkę przeznaczeń Enkiemu, lecz zostaje zabity przez boga wojny Ninurtę, który ostatecznie zwraca tabliczkę prawowitemu właścicielowi.

Uruk to starożytne miasto w południowej Mezopotamii, położone nad starym korytem Eufratu. Było to centrum Sumeru i Mezopotamii w IV tysiącleciu p.n.e., to tutaj prawdopodobnie wynaleziono pierwsze pismo. W czasach, gdy było zasiedlone, okolica miasta była bagienna i żyzna, dziś jest to pustynia.

Żyzny Półksiężyc, albo Złoty Róg to pas ziem o większej żyzności, ciągnącego się od Egiptu poprzez Palestynę i Syrię po Mezopotamię. Dzięki dogodnym warunkom powstały tu pierwsze obszary rolnicze (ok. 10.000 lat p.n.e.). W czasach rewolucji neolitycznej uprawiano tu pszenicę, proso i jęczmień. Udomowiono tu pierwsze zwierzęta. Później rozwinęły się cywilizacje Mezopotamii i starożytnego Egiptu.

Sumerowie (sum. saĝ-ĝi6-ga, tłum. „czarnogłowi”) to starożytny lud nieznanego pochodzenia, który pod koniec IV tysiąclecia p.n.e. stworzył wysoko rozwiniętą cywilizację w południowej Mezopotamii – Sumer. Posługiwali się językiem sumeryjskim i pismem klinowy. Według odkrytych źródeł pisanych nazywali siebie „czarnogłowymi przybyłymi ze wschodu”.

Enki w mitologii sumeryjskiej to bóg słodkich wód, mądrości oraz stwórca człowieka, czczony w Eridu. Razem z bogiem nieba Anu i bogiem Enlilem tworzył wielką triadę głównych bóstw.

Zigurat (zikurat) to charakterystyczna dla architektury sakralnej Mezopotamii wieża świątynna o zmniejszających się schodkowo kolejnych tarasach. Każdy ziggurat był siedzibą innego boga. Zigguraty były litymi budowlami, ze względów technicznych i technologicznych nie było w nich żadnych pomieszczeń. Najczęściej budowle te były połączone z kompleksami świątynnymi, które usytuowane były w centrach miast babilońskich.